Op deze website voor vrijwilligers van natuur- en milieuorganisaties vind je wegwijzers, voorbeelden en ervaringen hoe je invloed uit kunt oefenen via de Omgevingswet. Deze wet verplicht gemeenten om inwoners om inbreng van wensen en ideeen te vragen als ze een omgevingsvisie, -plan of -programma opstellen.
Wil je graag een groene en duurzame leefomgeving?
Zorg dan dat je op tijd meepraat als jouw gemeente werkt aan de omgevingsvisie. Want die gaat over hoe jouw omgeving er in de toekomst uitziet. Wil je echt wat bereiken? Doe dat dan vooral samen.
Heeft jouw gemeente al een Omgevingsvisie of -plan?
De ene gemeente is verder dan de andere. Lees hier hoe je erachter kunt komen hoe ver jouw gemeente is, zodat je kunt bepalen wat het juiste moment is om mee te praten.
4 begrippen toegelicht
Iedere gemeente stelt een Omgevingsvisie op: een strategische visie voor de lange termijn voor de gehele leefomgeving. Een visie over de samenhang tussen ruimte, water, milieu, natuur, landschap, verkeer en vervoer, infrastructuur, bouwwerken en cultureel erfgoed.
Een Omgevingsplan maakt duidelijk welke ontwikkelingen en initiatieven mogelijk zijn binnen de gemeente. En ook welke activiteiten en welke normen voor bijvoorbeeld geluid en geur zijn toegestaan. En welke randvoorwaarden er zijn voor initiatieven van derden.
In veel gevallen is de Omgevingsvisie te abstract om direct een doorvertaling naar het Omgevingsplan mogelijk te maken. In dat geval kan een gemeente Omgevingsprogramma opstellen, waarin doelstellingen voor een bepaald thema of gebied staan uitgewerkt.
Voor een activiteit of initiatief in de fysieke leefomgeving moet de initiatiefnemer soms een Omgevingsvergunning aanvragen. Welke activiteiten vergunningplichtig zijn legt de gemeente in het Omgevingsplan vast.
Invloed via de Omgevingswet, hoe werkt dat?
Dat hebben we voor je uitgewerkt in een overzichtelijk stappenplan en 6 thematische wegwijzers.
Stappenplan
- Zoek op hoever je gemeente is
- Maak jezelf bekend, zoek samenwerking, zoek contact
- Bepaal je wensen en ideeën
- Breng meekoppelingen in beeld
- Laat goede voorbeelden zien
- Breng je input in, formeel en informeel
- Check of je input is meegenomen
Wegwijzers
Invloed via 3 verschillende routes
Invloed uitoefenen kan op verschillende manieren: via meepraten (de informele route), door een zienswijze in te dienen (de formele route) of door zelf met een initiatief te komen.
Meepraten/participatie
Bij participatie betrekt de initiatiefnemer van het plan - bij de Omgevingsvisie of het Omgevingsplan is dat de gemeente - belanghebbenden al vroeg in het proces.
De belanghebbenden kunnen hun ideeën en wensen inbrengen terwijl de (Omgevings)visie of het (Omgevings)plan nog wordt gemaakt. Participatie zorgt voor meer draagvlak.
Zienswijze indienen
Een zienswijze dien je in, als er al een voornemen voor een besluit of een voorstel voor een plan ligt. In een zienswijze beschrijf je met welke punten je het wel of niet eens bent en waarom. Je dient hem in bij de gemeente. Meestal moet dat binnen 6 weken nadat een plan bekend is gemaakt.
Verschil tussen zienswijze indienen en meepraten/participatie
Eigen initiatief
Stel, je hebt een goed idee. Het lijkt jouw buurt leuk om een buurttuin of voedselbosje aan te leggen op een veldje in het dorp of de stad.
De Omgevingswet geeft ruimte aan dit soort initiatieven. Sterker nog: als een initafief in de Omgevingsvisie past, heeft de gemeente goede argumenten nodig om niet mee te doen.